A. Kiến thức cơ bản

1. Bộ máy nhà nước thời vua Lê Thánh Tông hoàn chỉnh, chặt chẽ hơn bộ máy nhà nước thời Lý – Trần ở những điểm nào?

• chiêng:
  • Đứng đầu là vua nắm mọi quyền hành.
  • Giúp vua có quan cao.
  • Tại tòa có 6 bộ và một số cơ quan chuyên môn.
  • Hệ thống thanh tra, giám sát hoạt động của các cơ quan từ Trung ương đến các đơn vị trực thuộc Trung ương được kiện toàn.
• Đơn vị hành chính:
  • Các đơn vị hành chính được tổ chức chặt chẽ, đặc biệt là cấp tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương.
  • Đất nước được chia thành 13 đạo, dưới đó là phủ, châu, huyện và châu.
• Cách đào tạo và chiêu mộ nhân tài:
  • Mở rộng thi cử, tuyển chọn nhân tài trung thực.
  • Nhà nước thời Lê Thánh Tông lấy khoa cử làm nguyên tắc tuyển chọn, bổ nhiệm quan lại.

2. Nhà nước Lê sơ và nhà nước Lý Trần có gì khác nhau?

• Các triều đại Lý – Trần:
  • Nhà nước được tổ chức theo chế độ quân chủ trung ương tập quyền (vua nắm mọi quyền lực) nhưng không gần như thời Lê
  • Nhà nước quân chủ quý tộc
• Nhà nước thời Lê Sơ:
  • Vua là người trực tiếp nắm mọi quyền hành, kể cả việc chỉ huy quân đội.
  • Nhà nước quân chủ chuyên chế quan liêu.

3. Luật thời Lê sơ và luật thời Lý – Trần có gì giống và khác nhau?

Thời Lý – Trần

triều đại Lê sơ

BẰNG NHAU

• Luật pháp bảo vệ quyền lợi của nhà vua và các quan của ông.
• Cám giết mổ trâu, bò.

Khác biệt

• Bảo vệ lợi ích riêng tư.
• Thất bại trong việc bảo vệ quyền của phụ nữ.

• Bảo vệ lợi ích quốc gia, khuyến khích phát triển kinh tế.
• Giữ gìn những truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
• Bảo vệ một số quyền của phụ nữ.
• Hạn chế phát triển của nô lệ.
• Bộ luật thời Lê sơ đầy đủ và toàn diện hơn, thể hiện ở bộ luật Hồng Đức.

giống nhau:

• Nông nghiệp:
  • Thực hiện chính sách khai hoang mở rộng canh tác
  • Chăm sóc các đập ngăn lũ, vệ sinh kênh dẫn nước vào đồng ruộng.
  • Cấm giết hại trâu, bò để bảo vệ sức kéo cho nông nghiệp.
• Thủ công: Phát triển các nghề thủ công truyền thống.
• Thương mại: Mở chợ, mở biển thông thương với người nước ngoài.

Khác biệt

nội dung so sánh

Thời Trần – Lý

triều đại Lê Sơ

Nông nghiệp

• Thời Lý tổ chức cày tịch điền.
• Thời Trần, vua cho phép các hoàng tử, công chúa, phi tần được lập điền trang.

• Nâng cao một số cán bộ chuyên trách nông nghiệp
• Có 250.000 binh sĩ trở về quê hương cày ruộng sau chiến tranh.
• Thực hiện điền ma thuật.

thủ công

• Thời Lý, vua dạy cung nữ dệt gấm.

• Có làng nghề, phường nghề
• Các xưởng do nhà nước quản lý, gọi là Bộ Lao động.

Thuộc về thương mại

• Khuyến khích tạo lập chợ mới, họp chợ.

Một. giống nhau:

• Vua, chúa, quý tộc, quan lại, địa chủ
• Nông dân, thương nhân, thợ thủ công, nô lệ

b. Khác biệt:

• Thời Lý – Trần, tầng lớp vương hầu, quý tộc rất đông đảo, nắm mọi quyền hành, nông nô chiếm đa số.
• Thời Lê, số lượng nô lệ giảm dần và được giải phóng vào cuối thời Lê. Giai cấp sở hữu rất phát triển vì luật pháp hạn chế nghiêm ngặt việc bán họ làm nô lệ hoặc bắt những người tự do làm nô lệ.

6. Văn hóa, giáo dục, khoa học, nghệ thuật thời Lê sơ có gì khác nhau?

Khác với thời Lý-Trần:

• Nền giáo dục thời Lê sơ phát triển mạnh do được nhà nước quan tâm và nhà nước đã có những chính sách, biện pháp tích cực để giáo dục phát triển như: tổ chức khoa thi 3 năm một lần (thời Trần 7 năm một lần).
• Thời Lý – Trần, muốn được làm quan thì trước hết phải xuất thân từ tầng lớp quý tộc.
• Thời Lê sơ, hầu hết mọi người đều được đi học, cho người có học đi thi và đỗ đạt. Họ được phong làm quan và vinh quy bái tổ.
• Thời Lý-Trần, Phật giáo rất được coi trọng.
• Thời Lê sơ, Nho giáo chiếm vị trí độc tôn. chiếm ưu thế trên lĩnh vực văn hóa, tư tưởng
• Tình hình giáo dục, văn hóa, khoa cử thời Lê sơ cũng đạt được những thành tựu mới.