Tiếng Trung Quốc là một trong những ngôn ngữ khó nhất trên thế giới, nhưng nó là một trong sáu ngôn ngữ chính thức được sử dụng tại Liên Hợp Quốc. Từ đó có thể thấy tầm quan trọng và tầm ảnh hưởng của ngôn ngữ này trên bản đồ ngôn ngữ thế giới. Vì vậy, việc học tiếng Trung ngày càng phổ biến trên thế giới và ở Việt Nam. Hãy cùng Trung tâm Ngoại ngữ Hà Nội tìm hiểu về bảng Hán Việt nhé!

Bính âm là gì?

Pinyin là bảng chữ cái Latinh của ngôn ngữ Trung Quốc. Bảng chữ cái Latinh chuyển ngữ này sẽ phù hợp với những người bắt đầu học tiếng Trung, đặc biệt là đối với người nước ngoài sử dụng bảng chữ cái Latinh trong cuộc sống hàng ngày. Ngược lại, những người Trung Quốc hiểu và quen thuộc với bảng phiên âm Pinyin sẽ cảm thấy dễ dàng hơn khi học các ngôn ngữ sử dụng ký tự Latinh.

bảng Hán Việt được thông qua vào năm 1958 và được áp dụng vào năm 1979 tại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Bảng Hán Việt ra đời đã hỗ trợ rất nhiều cho người học tiếng Trung, đặc biệt là người nước ngoài.

Tìm hiểu về bảng chữ cái Hán Việt

Bước đầu tiên khi học tiếng Trung các em học cách đọc phiên âm Pinyin. Do đó, bạn nên làm quen với bảng chữ cái tiếng Trung theo bảng chữ cái Latinh.

Bảng Hán Việt có 6 mẫu, 4 ​​thanh điệu và 23 thanh điệu, bao gồm:

Các mẫu (nguyên âm) bao gồm:

• 6 thẻ: a, o, e, i, u và ü.
• 13 mẫu kép: ai, ei, ao, ou, ia, ie, ua, uo, üe, iao, iou, uai, uei.
• 16 mẫu âm mũi: an, en, in, ün, ian, uan, üan, uen (un), ang, eng, ing, bee, iong, iang, uang, ueng.
• 1 biến dạng của mẫu lưỡi: er.

Thanh điệu gồm 4 thanh điệu:

• Thanh ngang (thanh thứ nhất): được đánh dấu bằng một nét ngang ngay trên nguyên âm chính đang nghi vấn. Đọc giống như thanh ngang của tiếng Việt.
• Thanh nét (thanh 2): được đánh dấu bằng nét đi lên từ trái sang phải. Cách đọc gần giống với dấu tiếng Việt.
• Thanh câu hỏi (thanh 3): được đánh dấu là chữ “v”. Đọc gần giống dấu hỏi tiếng Việt.
• Giọng điệu (ô nhịp 4): được đánh dấu là cạnh huyền, đọc giọng điệu này có 2 giai đoạn, đầu tiên bạn đọc ngang sau đó hạ giọng dứt khoát. Tương tự với dấu tiếng Việt.

giai điệu minh họa

Các thanh mẫu (phụ âm) gồm: b, p, m, f, d, t, n, l, g, k, h, j, q, x, z, c, s, zh, ch, sh, r, y , v. Thanh mẫu được chia thành các nhóm sau:

• Nhóm âm có hai môi và răng: b, p, f, m.
• Nhóm âm của tiếng: d, t, n, l.
• Nhóm âm thanh của dòng chảy của ngôn ngữ: g, k, h.
• Nhóm âm thanh phía trước của ngôn ngữ: z, c, s.
• Nhóm âm thanh ngôn ngữ sau: zh, ch, sh, r.
• Nhóm tiếng có âm: j, q, x.
• Thanh dạng y và w là nguyên âm i và u khi nó đứng đầu câu.

Quy tắc đọc bảng phiên âm Hán Việt

Bảng Pinyin có một số quy tắc đơn giản để giúp bạn học tiếng Trung một cách dễ dàng. Đây là:

• Nguyên âm kết hợp với phụ âm tạo thành từ.
• Một nguyên âm có thể đại diện cho một từ.
• Khi phát âm phải nắm vững cách kết hợp giữa nguyên âm và phụ âm để có cách đọc đúng.
• Thanh điệu sẽ tạo ra sự khác biệt trong cách đọc các âm vị được viết giống nhau.
• Nguyên tắc uốn thay đổi cách đọc âm Hán Việt.

Bảng chữ cái Hán Việt hoàn chỉnh

Bảng chữ cái Hán Việt được chia thành các cột với cột ngang biểu thị nguyên âm và cột dọc biểu thị phụ âm. Khi đọc, chúng ta sẽ ghép các đường thẳng đứng và ngang để tạo thành từ, dựa trên cách phát âm của các nguyên âm và phụ âm.

Từ bảng phiên âm Hán Việt, có thể sơ đồ hóa một bảng chữ cái Hán hoàn chỉnh viết bằng các ký tự Latinh như sau.

Ngoài ra, có nhiều khi nhiều từ, cụm từ nếu đọc chính xác theo phiên âm Hán Việt sẽ tạo thành một chuỗi âm thanh không tự nhiên. Lợi ích của bảng Hán Việt là giúp học sinh đọc đúng từ khi mới bắt đầu học hoặc khi cần tra từ điển.

Ngoài các quy tắc giúp đọc phiên âm Pinyin, đây là một số mẹo cần ghi nhớ:

• Không phải tất cả các dải và mẫu có thể được kết hợp. Ví dụ, mô hình “ia” chỉ có thể được kết hợp với một vài thanh.
• Mẫu ü và các mẫu bao gồm ü khi được kết hợp với thanh mẫu “j”; “q”; “x” thì chỉ cần gõ “u”.
• Khi sử dụng mẫu “iou” sau dấu gạch chéo, phải bỏ chữ “o” khi gõ.
• Khi các mẫu “uei”, “uen” đứng sau dấu thanh, nên bỏ chữ “e” khi viết.
• Đối với những từ có hai chữ cái mà chữ cái tiếp theo bắt đầu bằng một nguyên âm, khi viết cần đặt dấu ‘ giữa hai chữ cái này.
• Khi viết các tên riêng Pinyin, chữ cái đầu tiên phải được viết hoa.

Với những thông tin về bảng Hán Việt được chia sẻ trong bài viết này, Ngoại ngữ Hà Nội hy vọng sẽ phần nào hỗ trợ các bạn có những kiến ​​thức cơ bản và tổng quát nhất về tiếng Trung. Cùng nhau cố gắng để sớm đạt được mục tiêu đã đề ra nhé!

Hay nhin nhiêu hơn:

• Cách học và ý nghĩa của 214 câu phòng ngự tiếng Trung