1. Mở đầuHiện nay tỷ lệ nhiễm giun trong dân cư ở các nước đang phát triển tương đối cao, trong đó có Việt Nam. Nhiễm giun không chỉ khiến trẻ chậm lớn mà còn làm giảm trí thông minh. Nhiễm giun còn khiến người lớn mắc một số bệnh như di tinh, viêm âm đạo… Tuy nhiên, phòng tránh nhiễm giun không khó. Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu về bệnh giun chỉ để quý độc giả hiểu rõ hơn về loại giun này, mức độ nguy hiểm và cách phòng tránh?2. Tác nhân gây bệnh và phương thức lây truyềnGiun bút có tên khoa học là Enterobius vermicularis, là một loại ký sinh trùng sống chủ yếu ở đường tiêu hóa, có thể lây truyền từ người sang người. Trẻ em có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn người lớn. Giun trưởng thành sống chủ yếu ở ruột non, sau đó đến ruột già. Chúng thường nằm trong manh tràng và các đoạn liền kề của ruột và gắn lỏng lẻo vào niêm mạc ruột. Giun đực chết sau khi giao hợp. Giun cái thường ra rìa hậu môn để đẻ trứng và từ đó kích thích niêm mạc hậu môn gây ngứa và sưng tấy. Một con giun cái đẻ khoảng 4.000 đến 200.000 trứng. Sau khi đẻ hết trứng, sâu chết. Vì vậy, tuổi thọ của giun rất ngắn chỉ khoảng 1-2 tháng, trứng giun phát triển rất nhanh. Trứng đẻ ra sau 4-8 giờ phát triển thành trứng có ấu trùng, được thải ra ngoài theo phân. Nếu người ăn phải trứng có ấu trùng sẽ theo đường tiêu hóa xuống dạ dày. Khi đến dạ dày ấu trùng phát triển thành giun rồi chui xuống ruột non trưởng thành rồi chui xuống ruột già, một số trứng ở vùng hậu môn có thể trở thành ấu trùng, ấu trùng chui qua hậu môn vào ruột phát triển nên tái nhiễm giun vú rất dễ dàng.

Hình ảnh con giunPhương thức lây truyền bệnh giun chỉ

3. Triệu chứng lâm sàng Trên lâm sàng nhiều trường hợp nhiễm giun nhưng không có triệu chứng, bệnh ở vú là bệnh kéo dài, mạn tính, chúng thường gây ra các triệu chứng sau: – Rối loạn tiêu hóa: Đầu tiên là ngứa hậu môn, ngứa thường xuất hiện vào buổi tối và khi đi ngoài. ĐẾN. giường ngủ (vì nhiệt độ giường ấm dễ kích thích giun kim đẻ trứng). Viền hậu môn có màu đỏ và bị nén lại. Phân thường nát hoặc lỏng, đôi khi có máu hoặc chất nhầy, đôi khi bị tiêu chảy. Trẻ thường biếng ăn hoặc ăn không tiêu, thỉnh thoảng buồn nôn hoặc nôn, đau bụng âm ỉ.- Triệu chứng thần kinh: Trẻ thường cáu kỉnh, cáu kỉnh, trầm cảm hoặc hồi hộp, gây khó ngủ, dễ quấy khóc về đêm. Nhiều tài liệu cũng cho thấy nhiễm giun móc là một trong những nguyên nhân gây đái dầm ở trẻ em.- Người lớn nhiễm nấm men có thể gây di tinh (nam), viêm âm đạo ở nữ (kể cả ở bé gái). Ngoài ra có thể gây rối loạn kinh nguyệt (kinh nguyệt không đều, thống kinh…).- Giun có thể xâm nhập gây viêm phổi, thực quản, khoang mũi, cổ tử cung.- Giun có thể gây viêm ruột thừa, thủng ruột…4. Chẩn đoánNgứa xung quanh hậu môn, nếu căng hậu môn có thể thấy giun bò quanh hậu môn. Xét nghiệm trứng giun theo phương pháp của Scotland tức là dùng nhựa thông chấm trứng giun đã đẻ vào các kẽ của hậu môn, cũng có thể dùng tăm bông hoặc que thủy tinh ngoáy vào các kẽ hậu môn để lấy trứng giun đem đi phân tích. Bệnh giun cần phân biệt với các bệnh gây ngứa xung quanh hậu môn do nhiễm nấm, dị ứng, trĩ, viêm trực tràng, rò trực tràng, giun lươn…5. Điều trị Nhiễm giun nếu không tái nhiễm thì chỉ sau 2 tháng là khỏi vì giun trưởng thành chỉ sống được tối đa 2 tháng nên trong quá trình điều trị phải hết sức cẩn thận để tránh tái nhiễm và lây truyền hàng loạt. cần có sự can thiệp của bác sĩ để bệnh nhân được khám và kê đơn thuốc gì, liều lượng, hàm lượng ra sao. Người nhà bệnh nhân không nên tự dùng thuốc vì không biết hết tác dụng chính và tác dụng phụ của thuốc sẽ không có lợi cho người bệnh.6. Phòng chống nhiễm giun– Làm gián đoạn chu kỳ phát triển của trứng giun bằng cách giữ gìn vệ sinh cá nhân: Rửa tay trước khi ăn, sau khi đại, tiểu tiện, cắt móng tay – Không cho trẻ mút ngón tay cái; Nên cắt ngắn móng tay và giữ sạch sẽ, tránh làm trầy xước vùng xung quanh hậu môn; – Không cho trẻ mặc quần thủng lỗ đít, không để trẻ cởi trần. Cha mẹ phải vệ sinh hậu môn cho trẻ – Phải thường xuyên dọn dẹp nhà cửa; Giặt ga giường, chăn màn định kỳ cũng ảnh hưởng đến việc diệt trứng giun; – Nên khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và lọc bỏ phim đúng cách. Khi xác định có triệu chứng nhiễm giun cần tiến hành điều trị; – Tất cả các thành viên trong gia đình nên được điều trị.

BSCKII. Hồ Ngọc Quý