Côn Đảo – nơi trước đây được mệnh danh là “địa ngục trần gian”, nơi thực dân Pháp đã tạo ra một nhà tù để giam cầm các chiến sĩ yêu nước, cách mạng với đủ các hình thức đày ải, tra tấn dã man nhất. Chúng quyết tâm lay chuyển, tiêu diệt ý chí, lý tưởng của những người tù yêu nước. Họ lầm tưởng rằng có thể dễ dàng khuất phục được lòng yêu nước của những người tù An Nam.

Nhưng những con người ấy với dòng máu nóng bỏng của tinh thần Việt Nam, với tinh thần quả cảm và mạnh mẽ sẽ luôn thể hiện tư thế bất khuất trước kẻ thù. Mặc dù họ luôn phải chịu cảnh đày ải, lao động khổ sai nặng nhọc và man rợ nhất. Dù phải đối mặt với sự khắc nghiệt nơi đảo xa, giữa biển khơi, giữa ngục tù áp bức, nơi giam hãm, trói buộc thân xác con người, nhưng những người tù yêu nước như Phan Chu Trinh vẫn luôn dũng cảm. kẻ thù, trước trời đất:

Chàng trai đứng giữa đất Côn Lôn, oai phong làm núi lở

“Làm trai” – Phan Chu Trinh tự hào là người hiên ngang giữa đất trời. Rất tự hào, người anh hùng đã tự khẳng định mình bằng tất cả khát vọng lớn lao được cống hiến cho đời. Hình ảnh con người đứng giữa đất Côn Lôn, đầu đội trời, chân đạp đất, ngẩng mặt kiêu hãnh trước thiên nhiên bao la khiến ta bất ngờ gặp lại một Nguyễn Công Trứ chí khí chí cường. :

Đã có danh trong trời đất thì phải có danh với sông núi.

Tiếp nối quan niệm truyền thống, Phan Chu Trinh đã thể hiện rõ bản lĩnh của dân tộc Việt Nam anh hùng. Vẻ đẹp hào hoa của chàng còn được thể hiện bằng hành động, bằng sức mạnh của một nam nhi: “Núi non rực rỡ chàng đổ”.

Người đàn ông không quản ngại gian khổ, mệt mỏi khi đập đá mà quyết tâm làm “trượt núi”, quyết tâm thể hiện bản lĩnh, ý chí làm người khốn cùng và khát vọng được “xuất sắc”. vang vọng trên trời dưới đất. Người anh hùng ấy với thái độ tích cực đã vượt qua thân phận tù nhân để thể hiện mình, khẳng định sức mạnh của mình:

Phá đá không còn là cực nhọc, không còn là nỗi ám ảnh nặng nề trong công việc của người quản ngục. Đập đá cho Phan Chu Trinh bỗng trở thành cuộc chiến chinh phục thiên nhiên. Và hiển hiện trong trận chiến đó là thái độ quả cảm của người anh hùng trong thần thoại, oanh liệt và phi thường. Sử dụng điển tích trong văn học truyền thống, đánh đá thể hiện một sức mạnh ghê gớm “năm bảy đống” – “cứu trăm hòn” với hành động hết sức dứt khoát, nhanh gọn, nhẹ nhàng. búa” – “ra tay”. Hai câu đối thực sự đã thu hút vào tâm trí người đọc một hình ảnh đẹp đẽ, lạ lùng của người tù yêu nước với phong thái hiên ngang, kiêu hãnh giữa đất trời vũ trụ với tất cả sự khâm phục, kính trọng.

Bên trong con người anh hùng đầy tự hào và kiêu hãnh, bên trong giọng điệu hào hùng là một con người đầy tự tin, kiên trung, một con người đầy hóm hỉnh đi trước thời đại với giọng điệu đậm chất lãng mạn:

Tháng ngày gìn giữ thân người sành sỏi. Mưa nắng càng bền chặt và trớ trêu

Đã bước vào con đường cứu nước, giải phóng dân tộc nghĩa là người anh hùng Phan Chu Trinh đã đồng lòng chịu đựng mọi gian khổ, khó khăn, vậy những tháng ngày mưa nắng, những thử thách của cuộc đời là gì? Rồi càng khó khăn, thử thách, người anh hùng càng chịu đựng, càng kiên cường, bất khuất. Và tù đày khổ sai chỉ càng làm khắc họa rõ nét hơn những phẩm chất cao quý của người chiến sĩ cứu nước. Câu nói dũng cảm, kiên quyết của người tù khiến chúng ta thêm hiểu, thêm yêu và ủng hộ một con người coi thường mọi khó khăn, thử thách và luôn có niềm tin, niềm tin và ý chí chiến đấu kiên cường của mình.

Không phải ai cũng như Phan Chu Trinh, giữa hoàn cảnh khó khăn như vậy mà lại có thái độ trơ trẽn:

Kẻ vá trời lỡ bước

Trong thần thoại Trung Quốc, có một Nữ Oa đội đá vá trời, nhưng trong công cuộc cứu nước ngày nay, có những con người dũng cảm, anh dũng đã tự nhận mình là “người vá trời” có thể nói như vậy. ý chí tự cường trước những khó khăn thử thách trên đường ra trận. Phan Chu Trinh đã biến việc làm “cứu đá” thành một hình tượng thơ đẹp và giàu ý nghĩa. Với ông, đánh đá là cuộc chiến chinh phục thiên nhiên, nhưng cũng là quá trình đấu tranh gian khổ, là sự thực hiện lý tưởng cách mạng, là hành trình đầy chông gai.

Xưng mình là người của trời cũng là thể hiện một địa vị quyền thế, một việc làm chính trực để đối mặt với kẻ thù. Và khi rơi vào chốn đầy ngục tù, người anh hùng coi đó chỉ là một lần lỡ bước bình thường, là việc của trẻ con, không có gì đáng kể. Người anh hùng coi thường hoàn cảnh, không chịu khuất phục trước “khó khăn” tầm thường để giữ vững ý chí và niềm tin của mình, để thốt lên một câu văn với vẻ kiêu ngạo đáng ngưỡng mộ. Ta thấy và cảm nhận được một tâm hồn cao đẹp của người tù yêu nước, của một tâm hồn cao cả, vững vàng, kiên trung vì sự nghiệp cách mạng, vì tự do của dân tộc.

Đập đá ở Côn Lôn – nói về đập đá chứ không phải chỉ đập đá, nói về cảnh đày ải khó khăn mà không nhìn thấy nỗi thống khổ bất hạnh của người nô lệ. Đoạn thơ mở ra trước mắt ta một bức chân dung rất chân thực về ý chí, chí khí của một con người không quản ngại gian khổ, khó khăn, luôn đặt mình lên trên chốn bồng lai, đau khổ “địa ngục trần gian” để khẳng định một thái độ tự hào. của người anh hùng Việt Nam.

loigiaihay.com