Quả lê Phương Quỳnh (Quỳnh Lê) là nữ họa sĩ trẻ đứng sau những bức tranh hay bìa sách với nét vẽ dễ thương, mang đến cảm giác vui tươi, nhẹ nhàng cho người xem. Hãy cùng trò chuyện với Quỳnh để hiểu hơn về lý do cô chọn theo đuổi phong cách minh họa này, cũng như cách cô vượt qua giai đoạn khó khăn của dịch bệnh này.

Phương Quỳnh Anh tốt nghiệp chuyên ngành thiết kế đồ họa tại trường Đại học Kiến trúc TP.HCM. Nghệ sĩ trẻ làm việc với tư cách là nhà thiết kế trong một công ty nhỏ, trong khi hiện tại cô ấy đã bắt đầu sự nghiệp của mình với tư cách là một người làm việc tự do. Quỳnh đã thực hiện minh họa cho các ấn phẩm như sách, bao lì xì, bài chòi và dự án bộ chữ Sài Gòn – Hà Nội – Việt Nam phối hợp với thành phố mệt mỏi.

Vì đang trong quá trình tự khám phá và tự học nên Quỳnh thường vẽ những bức tranh độc lạ để chia sẻ lên mạng xã hội, xen kẽ với đó là những câu chuyện đẹp đẽ, giản dị, như một cách để xoa dịu tâm hồn.

Chào Phương Quỳnh, bạn đến với công việc hiện tại như thế nào?

Tôi hiện đang là một họa sĩ minh họa tự do. Tôi thích vẽ những thứ khác nhau từ khi còn nhỏ, tôi cũng thích đọc truyện tranh và xem phim hoạt hình, vì vậy khi tôi vào đại học, tôi đã chọn thiết kế đồ họa vì tôi nghĩ rằng tôi sẽ học vẽ ở đó. Tuy nhiên, minh họa chỉ là một chủ đề rất nhỏ trong toàn bộ chương trình.

Xoay quanh con đường học tập trong bốn năm, tôi nghĩ rằng mình sẽ không theo đuổi tiếng gọi của hội họa nữa. Nhưng bất cứ khi nào tôi đứng giữa một sự lựa chọn, luôn có người xuất hiện và nói rằng bức tranh của tôi mang lại niềm vui cho họ. Thế là đến phút 90, tôi “quay đầu xe 180 độ” sang chuyên ngành minh họa.

Sau khi học xong, tôi từ bỏ niềm đam mê này bằng cách ban ngày đi làm thiết kế, ban đêm lại chong đèn vẽ những bức vẽ mà mình yêu thích. Cho đến một ngày tôi nhận ra rằng, sống “kép” như vậy chỉ khiến tôi kiệt quệ về thể chất lẫn tinh thần, không thể mãi theo đuổi một thứ nửa vời. Vì vậy, tôi quyết định dồn hết tình yêu của mình vào công việc minh họa này.

Từ khi còn là một đứa trẻ, tôi đã yêu thích Harry Potter, Chúa tể của những chiếc nhẫn, một bộ truyện thần thoại từ các quốc gia khác nhau, tôi thực sự thích những câu chuyện có yếu tố ma thuật và phù thủy. Thế giới trong sách Neil Gaiman Có lẽ là người để lại ấn tượng lớn nhất. Anh ấy có cách pha trộn giữa hiện thực và mộng tưởng rất nhuần nhuyễn và độc đáo, và phép thuật trong các câu chuyện của anh ấy thật kỳ lạ và dường như không theo trật tự nào.

Ngoài ra, các bộ phim của Hayao Miyazaki Cô ấy cũng có phép thuật là rất vui vẻ và tự do. phim trường Ghibli do anh ấy chỉ đạo luôn mang lại cho tôi cảm giác rất bình tĩnh và nhẹ nhõm khi kết thúc. Có lẽ vì thế giới thực quá khắc nghiệt và mệt mỏi nên tôi muốn tìm một chút phép màu để thư giãn và thử đưa phép màu vào tác phẩm của mình.

Quỳnh nghĩ bạn đã xây dựng được phong cách vẽ của mình chưa? Bạn có ý định phát triển hay làm mới phong cách đó không?

Vì tôi mới làm việc này được hai năm nên tôi không nghĩ mình có một phong cách cụ thể. Cứ sau vài tháng, khi tôi nhìn lại, tôi nhận thấy sự thay đổi trong các bức tranh, đôi khi vô tình, đôi khi cố ý. Nhưng nhìn chung, mọi người thường nhận xét tranh của tôi giống tranh thiếu nhi, dễ liên tưởng, dễ cảm và có thể chữa lành tâm hồn, nhưng tôi không biết cách chữa trị.

Tôi cũng thích sử dụng nhiều màu sắc, chủ yếu là màu sáng. Có lẽ vì xem tranh là nơi để thư giãn, thoát khỏi thế giới bên ngoài nên tôi luôn muốn cảm thấy vui vẻ, nhẹ nhàng. Bởi vì tôi rất thích những tác phẩm giả tưởng nên tôi luôn đưa những điều hài hước vào đó. Nhưng cũng vì vẽ một bức tranh nhiều màu rất mệt nên khi chuyển sang vẽ truyện nhỏ, tôi lại quay về trắng đen và những nét đơn giản.

Tôi còn trẻ, thiếu kinh nghiệm nên còn phải học hỏi và thay đổi lâu dài. Tuy nhiên, tôi mong rằng dù có thế nào thì bức tranh vẫn giữ được cái hồn trong trẻo của thuở ban đầu này.

Làm thế nào để bạn đạt được sự cân bằng giữa việc minh họa chủ đề của bạn và đặt dấu ấn cá nhân vào tác phẩm của bạn?

Nó chỉ phụ thuộc vào việc bạn đang vẽ cho ai. Khi bạn coi việc vẽ như một công việc, nó bao gồm các bước giống như hàng nghìn công việc khác. Bắt đầu từ việc nghiên cứu xem nên đưa hình ảnh nào vào, tạo hình như thế nào,… cho đến phác thảo rồi hoàn thiện. Sau đó, chủ đề sẽ luôn ở bước đầu tiên của quá trình tìm kiếm và các bản nhạc của bạn sẽ ở các bước tiếp theo, thậm chí chỉ là một tiểu mục trong bước hoàn thành cuối cùng. Vì tôi vẽ để phục vụ nhu cầu của khách hàng chứ không phải cái tôi của tôi, làm theo một quy trình làm việc cụ thể sẽ giúp tôi hoàn thành sản phẩm đúng thời hạn và tiến độ, khiến bản thân và gia đình hài lòng và người nhận hài lòng.

Với những nghệ sĩ sáng tạo như Quỳnh, dịch bệnh vừa qua có ảnh hưởng nhiều hay ngược lại, mở ra cơ hội nào mới?

Ngày đầu tiên chia thành phố theo chỉ thị 15 tình cờ là ngày tôi bị tách ra khỏi công việc thiết kế. Nếu người ta buồn vì không thể đến cơ quan, gặp trực tiếp đồng nghiệp mà chỉ có thể gọi cho nhau qua mạng, thì tôi cũng chẳng có… ai để gọi. Kinh tế trì trệ, công việc không thuận lợi, việc ở nhà khiến tinh thần tôi suy sụp, tôi mất ngủ trầm trọng và rơi vào vòng xoáy thiếu tự tin.

Hai tuần đầu xa cách giống như một cơn ác mộng. Nhưng càng dành nhiều thời gian ở nhà, tôi càng học cách nói chuyện với chính mình và chấp nhận bản thân. Trong những đêm chiến đấu với sự lo lắng, giấy và bút vẽ là thứ duy nhất “cứu” tôi. Tôi tìm lại được niềm vui khi vẽ lại những thứ mình yêu thích sau một thời gian dài vừa mới vượt qua thời hạn.

Tôi nhận ra rằng minh họa không phải là thứ có thể làm nhanh và chóng vánh, ít nhất là đối với tôi. Khi mọi thứ chậm lại, chúng ta có thời gian để thở, cảm nhận, suy nghĩ và cân nhắc. Cũng trong đợt đại dịch này, tôi đã nhận được sự động viên từ những người mà tôi không ngờ tới, cũng như những lời nhắn nhủ rằng những gì tôi vẽ khiến mọi người cảm thấy được an ủi khiến tôi rất vui và cảm động.

Dự án nào khiến Quỳnh hài lòng hoặc ấn tượng nhất cho đến nay? Và sắp tới bạn có những dự án gì mới?

Hơi hoài niệm về quá khứ, nhưng đồ án tốt nghiệp đại học về thần thoại Bắc Âu có lẽ là đồ án mà tôi cảm thấy hài lòng nhất, vì nó đúng là chủ đề mà tôi thích, tôi có nhiều thời gian để thực hiện, cũng như để nắm quyền kiểm soát mọi thứ. Đây cũng là dự án minh họa đầy đủ đầu tiên, “mối tình đầu” luôn rất đáng nhớ.

Tôi hiện cũng đang trong quá trình tham gia một hội thảo về minh họa các câu chuyện có yếu tố thần thoại. Tôi đã học được rất nhiều từ hội thảo này và mong muốn tiếp tục phát triển cuốn sách này.

Trong khi tình hình dịch bệnh vẫn còn căng thẳng, tôi sẽ tiếp tục dành thời gian vẽ và khám phá thêm, hy vọng sẽ thực hiện được cơ hội và bắt đầu một hành trình mới trong tương lai không xa.