Mùa xuân là một trong những mùa gợi trong lòng người nhiều cảm xúc đặc biệt. Đây không chỉ là mùa khởi đầu cho mọi sự sinh sôi nảy nở mà còn là cơ hội tuyệt vời để con người tràn đầy khát khao mãnh liệt. Viết về mùa xuân chúng ta không thể không nhắc đến bài thơ “mùa xuân nho nhỏ” của cố nhà thơ Thanh Hải. Những hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên, mùa xuân của đất nước và mùa xuân của cuộc sống như hòa quyện vào nhau tạo nên một tác phẩm để lại những ấn tượng đặc biệt trong lòng người đọc.

Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” được Thanh Hải sáng tác năm 1980 vào những ngày cuối đời. Có thể nói, bài thơ không chỉ ca ngợi cảnh sắc thiên nhiên đất trời mùa xuân mà nó còn chan chứa tình cảm của nhà thơ muốn hiến thân, hiến mình cho đời. Bài thơ được viết theo thể thơ năm câu, nhịp điệu rất uyển chuyển, từng dòng, từng khổ, cả bài thơ thể hiện một bức tranh xứ Huế mùa xuân rất đẹp và thơ mộng.

Khổ thơ đầu, Thanh Hải đưa người đọc đến với khung cảnh thiên nhiên vào xuân.:

“Lớn lên giữa dòng sông xanh

một bông hoa màu tím

chim chiền chiện

Sung nhưng vang dội

Tôi lấy cảm hứng từ bàn tay của mình”.

Khung cảnh thiên nhiên vào xuân qua một số điểm nhấn đã hiện lên vô cùng độc đáo và cụ thể. Đó là một bức tranh đầy màu sắc và âm thanh. Niềm hân hoan đón xuân của nhà thơ. Mọc giữa dòng sông xanh là một bông hoa màu tím, động từ “mọc” dường như đã diễn tả thành công cảm xúc bất ngờ của nhà thơ. Bông hoa màu tím ấy có thể là hoa sen, nhưng cũng có thể là hoa lục bình ta thường thấy ở thôn quê. Tuy nhiên, dù là loài hoa gì thì cũng không thể phủ nhận rằng màu xanh của nước hòa cùng sắc tím của hoa đã tạo nên nét riêng cho bộ ảnh xuân được yêu thích nhất.

Trong cuộc giao thoa giữa trời và đất ấy, nhà thơ không chỉ cảm nhận được sự biến đổi của đất trời bằng màu sắc mà còn bằng âm thanh vui nhộn.

“Hỡi ấu trùng

hát và ngân vang trên bầu trời”

Chim sơn ca là một trong những loài chim nổi tiếng, còn được gọi là chim sơn ca. Nhắc đến nó là nhắc đến một trong những biểu tượng của mùa xuân. Tiếng chim hót vang khắp nhân gian như báo hiệu một mùa xuân mới. Ngay cả trái tim của tác giả cũng hạnh phúc, ngập tràn niềm vui.

“Từng giọt long lanh rơi

Tôi đặt tay lên nguồn cảm hứng”

hình ảnh Mùa xuân của đất nước được nhà thơ diễn tả trọn vẹn qua khổ thơ tiếp theo:

“Mùa xuân của người cầm súng

Lộc đầy sau lưng

Mùa xuân người ra đồng

Lộc mở rộng ruộng”

Từ mùa xuân của thiên nhiên, nhà thơ đã chuyển sang cảm nhận mùa xuân đất nước. Những năm 1980 là thời kỳ cả nước lao vào xây dựng đất nước. Không khí làm việc khẩn trương ở khắp mọi nơi. Mùa xuân của thiên nhiên, con người khắp nơi cũng sục sôi chiến đấu. Những người lính trên chiến trường giữ sức sống của mùa xuân và kiên quyết bảo vệ đất nước. Người nông dân đem công sức, mồ hôi của mình tưới ruộng. Mở ra một hiểu biết vô cùng sâu sắc đó là mồ hôi xương máu của nhân dân ta đã góp phần làm đẹp thêm mùa xuân mãi mãi xanh tươi của thiên nhiên.

“Mọi thứ đều vội vàng

Mọi thứ giống như một sự náo động”.

Từ niềm tự hào và tình yêu mãnh liệt ấy, nhà thơ nghĩ về mùa xuân riêng của đời người:

“Tôi làm cho con chim hót

tôi làm một bông hoa

Chúng tôi bước vào bài hát hòa hợp

Một nốt trầm gợn sóng.”

Nhà thơ Tố Hữu đã từng có những vần thơ thấm đượm triết lý làm người:

“Đã là chim lá

Con chim phải hót, chiếc lá phải xanh

Làm thế nào bạn có thể vay mà không trả?

Cuộc sống là cho và nhận chỉ cho chính mình.”

Có lẽ một cuộc đời chỉ sinh ra và mất đi sẽ không thể cảm nhận hết hương vị của nó. Chỉ khi sống cống hiến và dấn thân, chúng ta mới thấy được trái ngọt của cuộc đời. Và nhà thơ Thanh Hải cũng không xa rời niềm khao khát đó. Với anh, tình yêu đất nước, yêu cuộc sống đã trở thành động lực thôi thúc anh khao khát cống hiến cuộc đời mình cho nó.

Có thể cuộc đời ai cũng nhỏ nhoi giữa xã hội nhưng họ vẫn yêu hiến dâng những mùa xuân đẹp nhất ấy cho mùa xuân đất nước:

“Chút mùa xuân

Cho đời im lặng

Ngay cả ở tuổi đôi mươi của tôi

Nếu là tóc bạc”

Lời ca tha thiết hòa với nhịp thơ đầy nhấn mạnh khát khao của tác giả. Anh muốn cống hiến cuộc đời mình để phục vụ sự nghiệp chung của đất nước. Từ tuổi đôi mươi trẻ trung đến tuổi già. Anh ấy đã nói lên sự can đảm của mình từ tận đáy lòng. Và càng khiến người đọc xúc động hơn khi những lời tâm huyết đó được viết một tháng trước khi ông qua đời.

Có thể nói, toàn bộ bài thơ hình ảnh mùa xuân của tác giả được lặp đi lặp lại và trở thành tiêu điểm chính. Nhưng đó không chỉ là mùa xuân thiên nhiên mà còn là mùa xuân của đất nước, mùa xuân của cuộc đời. Ẩn sâu trong đó là tình yêu quê hương mãnh liệt của tác giả.

Viết về mùa xuân có nhiều tác giả và nhiều bài thơ hay. Nhưng có lẽ áng văn sâu sắc và đáng nhớ nhất có lẽ chỉ là Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải. Anh đã gửi gắm đến độc giả một thông điệp vô cùng ý nghĩa “Mỗi cuộc đời là một mùa xuân và hãy góp sức để mùa xuân của đất nước mãi tươi đẹp”.