I. Khái niệm

1. Cụm từ

– Câu nói “Trễ rồi mà chúng nó chưa ra?” Đó là một tuyên bố vô nghĩa bởi vì nó không thể được định nghĩa.

– Nhân vật giao tiếp: ai nói, ai nghe, vị trí xã hội, quan hệ giữa người nói và người nghe.

– Thời gian và không gian truyền đạt câu đó không rõ ràng.

– Đối tượng được nói đến: không xác định rõ vì từ “họ” là danh từ chỉ một số người, một nhóm người nói chung,

– Thời điểm từ chối: “chưa hết” thời gian.

2. Câu trong ngữ liệu khi đặt vào văn bản là câu bị cắt vì:

– Nhận dạng nhân vật: câu đó là của Ms. Bạn.

– Thời gian và không gian xác định: buổi tối ở một phố huyện nhỏ.

– Các đối tượng được nói đến được xác định: Họ – một số nông dân trồng lúa hoặc xe thồ hoặc những người lính đầy nước mắt.

– Thời gian từ chối: tính từ chiều tối

⟹ Nhờ ngữ cảnh trên ta mới hiểu được ý tứ câu nói của chị Tí.

*Ý tưởng:

Ngữ cảnh là bối cảnh ngôn ngữ trong đó người nói (viết) tạo ra cách nói phù hợp và người nghe (đọc) dựa vào đó để hiểu đúng các từ.

– Tính cách giao tiếp

– Bối cảnh ngoài ngôn ngữ

– Bối cảnh

III. bối cảnh

Bối cảnh đóng một vai trò quan trọng trong cả việc sản xuất và hiểu lời nói.

Luyện tập:

Bài 1: Bối cảnh đất nước: Thực dân Pháp xâm lược nước ta, các vua quan nhà Nguyễn đầu hàng, chỉ còn lòng dân căm thù và ý chí chiến đấu.

Ngữ cảnh của câu:

Bài 2: Hai câu thơ của Hồ Xuân Hương có liên quan đến những tình huống giao tiếp cụ thể: đêm khuya trống đánh trống mà người thiếu phụ vẫn lẻ loi một mình… Hiện thực được nói đến ở đây là hiện thực nội tâm, tức là tâm trạng chua xót của nhân vật trữ tình.

Bài 3: Từ thực trạng xã hội Việt Nam lúc bấy giờ, hoàn cảnh sống của nhà thơ, ta có thể hiểu bà Tú là một người phụ nữ đảm đang, hi sinh vì chồng con.

Bài 4: – Hoàn cảnh sáng tác là hoàn cảnh ra đời của các dòng trong bài thơ. Đáng chú ý nhất là sự kiện năm Đinh Dậu (1897), chính quyền mới do thực dân Pháp thành lập bố trí sĩ tử Hà Nội đi thi Hội trường Nam Định.

– Trong kỳ thi đó, Toàn quyền Pháp ở Đông Dương (Đu-me) cùng vợ đến dự. Những sự kiện này là bối cảnh của bài thơ.

Bài 5: Bối cảnh giao tiếp hẹp là: hai người không quen biết nhau gặp nhau trên đường. Trong tình huống đó, người hỏi muốn biết về thời gian tính toán cho công việc của mình.